Chuyên Luận Nhật Bản Học

Những người làm công tác giảng dạy văn học nước ngoài, chẳng hạn người Việt Nam giảng dạy văn học Anh, Trung Quốc, Nhật Bản, đôi khi bị những nghi ngờ dằn vặt rất khó trả lời như: Tôi có thực sự hiểu một tác phẩm văn học ngoại quốc nào đó, thí dụ vở kịch Hamlet của Shakespeare hay một bài thơ Haiku của Basho, như người bản xứ hiểu? Câu hỏi này cũng không phải là khó giải đáp nếu người dạy có cơ hội sang Anh hay Nhật Bản du học về môn văn chương Anh hay Nhật Bản để tự mình kiểm nghiệm lại hiểu biết của mình trong khi trao đổi với các học giả, giáo sư của đất nước đó. Nhưng câu hỏi thứ hai mới thật sự là hóc búa: thế thì, có gì bảo đảm rằng những giáo sư, Những người làm công tác giảng dạy văn học nước ngoài, chẳng hạn người Việt Nam giảng dạy văn học Anh, Trung Quốc, Nhật Bản, đôi khi bị những nghi ngờ dằn vặt rất khó trả lời như: Tôi có thực sự hiểu một tác phẩm văn học ngoại quốc nào đó, thí dụ vở kịch Hamlet của Shakespeare hay một bài thơ Haiku của Basho, như người bản xứ hiểu? Câu hỏi này cũng không phải là khó giải đáp nếu người dạy có cơ hội sang Anh hay Nhật Bản du học về môn văn chương Anh hay Nhật Bản để tự mình kiểm nghiệm lại hiểu biết của mình trong khi trao đổi với các học giả, giáo sư của đất nước đó. Nhưng câu hỏi thứ hai mới thật sự là hóc búa: thế thì, có gì bảo đảm rằng những giáo sư, học giả đó là hiểu đúng, vì chắc chắn rằng sẽ cò những học giả khác, giáo sư khác đưa ra những giải thích khác, thậm chí những giải thích hoàn toàn tương phản?

Đẩy vấn đề đi sâu hơn nữa chúng ta có quyền đặt câu hỏi: Ai là những ngưòi đầu tiên "ấn định" và "biên tập" cho chương trình "văn học" của một quốc gia? Ai là người có đủ thẩm quyền phân biệt giữa tác phẩm "văn học" và những tác phẩm "phi văn học"? Thẩm quyền đó ở đâu ra? Lịch sử tiến hoá của dòng văn học không cho thấy những quan điểm thống nhất ngay từ ban đầu, những xung đột, va chạm liên quan đến chính trị, quyền lực, thậm chí cả sự tình cờ đưa đẩy.

Mời bạn đón đọc.