Truyện Ngắn Chọn Lọc - Trăng Nơi Đáy Giếng

- "Từ tập truyện đầu tiên cho đến bây giờ, Trần Thùy Mai bao giờ cũng giữ được cho mình một giọng văn, ngôn ngữ thật trong sáng. Trong sáng đến mức tôi luôn có cảm giác như chị là người luôn đam mê, đắm đuối và đuổi theo một thứ ánh sang kỳ ảo giữa cuộc đời" - Lê Mỹ Ý, Người Đường Thời 5/2007

- "Trần Thùy Mai là cái tên không còn xa lạ với bạn đọc yêu văn chương Việt Nam. Nhắc đến chị, người ta nhớ đến Thương nhớ hoàng lan, Trăng nơi đáy giếng, Gió thiên đường, Thập tự hoa, Thể cúc... nhưng nhớ hơn có lẽ là một giọng văn riêng, rất Huế. Giọng văn ấy vừa như lời thì thầm, vừa như có một ma lực dễ bám vào tâm trí người đọc..." - Nguyễn Thanh Bình, Tiền phong, 3/2009

-" Mỗi câu chuyện của Trần Thùy Mai là một tình khúc buồn, nhẹ nhàng mà sâu lắng. Những tình khúc buồn ấy nhắc nhở mọi người phải biết tận hưởng, phải biết bảo vệ, phải biết nâng niu, trân trọng cái đẹp và hạnh phúc trong cuộc sống" - Mai Văn Hoan, Quân đội Nhân dân, 3/2009

Mời bạn đón đọc.

Truyện ngắn Trăng nơi đáy giếng của nhà văn Trần Thùy Mai đã được nhiều người biết tới, nhất là gần đây đã được đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn dựng thành bộ phim nhựa cùng tên, gặt hái nhiều giải thưởng.

Nhưng ít ai biết rằng nhà văn Trần Thùy Mai chưa bao giờ lấy nhan đề truyện này để đặt tên chung cho một cuốn sách của mình, dù thời gian qua chị xuất bản đều đặn nhiều đầu sách như: Thị trấn hoa quỳ vàng, Bài thơ về biển khơi, Trò chơi cấm, Quỷ trong trăng, Một mình ở Tokyo...

Ðó cũng chính là lý do để nhà văn Trần Thùy Mai quyết định cho xuất bản tập truyện ngắn chọn lọc Trăng nơi đáy giếng (Công ty sách Phương Ðông & NXB Thanh Niên).

Cuốn sách dày 388 trang, tuyển chọn 22 truyện ngắn tiêu biểu nhất của Trần Thùy Mai, như Thương nhớ hoàng lan, Trăng nơi đáy giếng, Thể Cúc...

H.T.P

(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ)

Mặc dù truyện ngắn "Trăng nơi đáy giếng" được Trần Thùy Mai viết từ năm 2000 và sau đó chị đã ra mắt nhiều tập sách, nhưng ít ai biết rằng đây là lần đầu tiên tên truyện ngắn này được dùng làm tên chung cho một tập sách mới - "Trăng nơi đáy giếng", vừa được NXB Thanh Niên và Phương Đông Books ấn hành.

22 tác phẩm trong tập sách "Trăng nơi đáy giếng" được nhà văn Thùy Mai đặt cho những cái tên khơi gợi. Nào "Thương nhớ hoàng lan", "Thuyền trên núi", nào "Quỷ trong trăng", "Nàng công chúa té giếng", "Thể Cúc"... Vậy mà chị đã chọn "Trăng nơi đáy giếng", một tựa đề đã quá quen thuộc với độc giả.

Đó là những tác phẩm tiêu biểu nhất của chị, lại đậm chất Huế - nơi Trần Thùy Mai đang sống và viết văn. Từng hàng cây ngọn lá, chùa chiền, sông núi, lớp lớp trầm tích thời gian, văn hóa, lịch sử nơi đây đã thấm đẫm vào tâm hồn chị. Để từ đó, mỗi câu văn, mỗi truyện ngắn Trần Thùy Mai viết ra đều mang đậm hơi hướng xứ sở sông Hương, núi Ngự, của tiếng hát cung đình, của chốn "sương khói mờ nhân ảnh".

Sẽ còn phải nhắc nhiều và ấn tượng với cô giáo Hạnh nền nã, ý tứ, tinh tế chiều chồng đến từng chi tiết trong "Trăng nơi đáy giếng". Một phụ nữ mà bất cứ người đàn bà nào cũng có thể lấy đó làm gương, bất cứ người đàn ông nào cũng ao ước có được một người vợ như thế. Không chỉ khéo vén vun cho từng bữa ăn, giấc ngủ, bộ quần áo của chồng, mà ngay đến việc chồng có vợ bé, con riêng, Hạnh cũng nhẫn nhịn để cho gia đình yên ấm. Không dừng lại ở đó, trước nguy cơ chồng bị mất danh tiếng, địa vị, Hạnh còn hy sinh cả danh phận của mình, chấp nhận ly hôn để chồng hợp pháp hóa vợ bé và hai đứa con. Rồi cuối cùng, cô đi vào đời sống tâm linh, thờ một ông hoàng chung tình làm chồng. Hay đi ngược thời gian, ngòi bút Trần Thùy Mai vẽ nên nàng Thể Cúc, con gái của Tùng Thiện vương Miên Thẩm tài mạo song toàn. Là con gái khuê các nhưng khi về làm dâu trong gia đình hàn nho, Thể Cúc hết lòng phụng dưỡng mẹ chồng, lao động như một thảo dân. Đến khi chồng nàng - nho sinh Đoàn Trưng - dấy loạn, bị xử chết cùng với con trai, chỉ mình Thể Cúc được đặc xá nhưng nàng đã như bông cúc rũ tàn ở chính tuổi thanh xuân của mình...

Ai đọc "Trăng nơi đáy giếng" cũng hiểu Trần Thùy Mai dành nhiều tình cảm, xót thương cho những thân phận phụ nữ liễu yếu đào tơ thế nào mà trở thành quân cờ thời cuộc. Đó là Tống Nương ("Tống Nương"), là nàng Tấm ("Thần nữ đi chân không"), Quỳnh Thơ ("Lửa hoàng cung"). Những người phụ nữ ấy, dù là tuyệt sắc giai nhân chốn đế đô hay chỉ là thôn nữ quê mùa vùng xa xôi hẻo lánh, dù có thể chẳng bao giờ được sử sách nhắc đến nhưng cuộc đời của họ, số phận của họ mãi mãi được dân gian lưu truyền, để lại nghĩ suy trong lòng người đọc.

Không chỉ có những mất mát, đổ vỡ, chia ly gắn với xứ "mưa xối xả trắng trời", không gian, thời gian của các câu chuyện dù được mở ra ở bất cứ nơi nào, là Nhật Bản ("Nơi có cây tùng xanh biếc"), là Pháp ("Mưa ở Strasboug", "Dịu dàng như cỏ")... đều mang cái vẻ bảng lảng, dịu dàng rất Huế. Từng câu văn, từng thân phận con người cứ trải mênh mang, nhẹ bẫng mà khiến người đọc ám ảnh, xót xa đến tận đáy lòng. Lần giở những trang văn này, ta không thể không liên tưởng đến sông Hương, núi Ngự, đến tà áo tím bên cầu Tràng Tiền, đến người con gái Huế dịu dàng, kín đáo duyên thầm và một trời nước mang vẻ buồn buồn, lằng lặng.

Trong tập sách này, ngoài truyện "Trăng nơi đáy giếng" được chuyển thể thành tác phẩm điện ảnh và sân khấu, truyện ngắn "Gió thiên đường" cũng từng được dựng thành phim, thành kịch bản sân khấu. Minh Tú (Nguồn: Báo Hà Nội mới)