Tính Khả Tri Của Văn Hóa

Trong công trình nghiên cứu này, bằng sự minh triết của mình Francois Jullien đã khẳng định "ngôi trị vì" của văn hóa, đó chính là động cơ do tinh thần hun đúc, thúc đẩy khối đông người trong vận động, chọn hướng sinh tồn.

Phương Tây của khái niệm, chuộng sự rạch ròi của khái niệm. Phương Đông của ý niệm, lấy cái tinh vi, uyển chuyển của ý để thâm nhập. Phương Tây xây dựng lâu đài kiến thức bằng những viên gạch được nung thành những khái niệm phân minh, cơ sở thuận lợi cho việc truyền giao lưu giữ. Phương Đông gợi ý "tu thân" để có những bậc quân tử, chân nhân. Phương Tây của ánh sáng Kitô giáo, của triết học Hy Lạp, lý trí của thời Ánh sáng và phương Đông của Minh triết, của Đạo, Ngũ hành... Nhưng đó là những nền văn hóa "hữu tượng" của truyền thống, "tiền - toàn cầu hóa", khi Toàn cầu chưa có tên gọi. Toàn cầu hóa đã bùng nổ, nhưng sẽ đi về đâu khi văn hóa bất định hình hay có nguy cơ trở thành xung đột? Giải quyết bằng phát hiện "khoảng cách" văn hóa, nhận diện độ chênh, căng thẳng giữa chúng, mở cửa không gian tao ngộ, tiếp biến trên tầm mức mới của thời đại, và những barrière cũ mòn sẽ được dành cho các bảo tàng hoặc chỉ còn tác dụng trang trí. Mở không gian văn hóa, đối diện, tao ngộ là tâm huyết, là nỗ lực to lớn và vô cùng quan trọng.

Mời bạn đón đọc.

Từ lâu, triết gia François Jullien không xa lạ với bạn đọc Việt Nam qua những tác phẩm nghiên cứu triết học phương Đông do NXB Đà Nẵng xuất bản.

François Jullien hiện là chủ nhiệm khoa ngôn ngữ và văn minh Đông Á, viện trưởng viện Tư tưởng đương đại của Pháp, chuyên gia nghiên cứu Trung Quốc học, tác giả của nhiều chuyên luận so sánh tư tưởng Trung Hoa và triết học phương Tây.

N.V

(Nguồn: Báo SGTT)