Truyện Và Đời

Truyện và đời là tập khảo luận tiểu tuyết cổ điển Trung Hoa của tác giả Nguyễn Huy Khánh. Cuốn sách được tác giả phác sơ quá trình diễn biến của tiểu thuyết Trung Hoa rồi giới thiệu những tác phẩm nổi danh nhất trong hai đời Minh và Thanh. Những thiên biên khảo về Thuỷ Hử, Tam Quốc, Tây Du, kim Bình Mai, Hồng Lâu Mộng, Nho Lâm Ngoại Sử được ông viết rất kỹ: phân tích hoàn cảnh xã hội Trung Quốc, chỉ nguồn gốc mỗi truyện, tâm lý mỗi tác giả, tóm tắt từng truyện, phê bình văn chương, đôi khi trích dịch những đoạn có nghệ thuật hoặc ý nghĩa.

Nhiều nhận xét của ông giúp ta hiểu thêm được thâm ý của tác giả, chẳng hạn đọc xong thiên về Tây Du, độc giả sẽ thấy truyện không phải chỉ là một mớ thần thoại hoang đường cốt làm vui tai ta mà còn phản ảnh thực trạng xã hội thời đó, còn chứa những ngụ ý về nhân tánh, nhân sinh, về sự xung đột giữa chánh và tà...