Đỏ

Đỏ

"Thanh xuân, ấy là những tháng năm lạ thường nhất của đời người.

Chao ôi cái tuổi ấu thơ vô lo vô nghĩ, vô tư lự, phải chăng ta đã dồn hết cả lo, cả nghĩ, cả tư lự mười mấy năm qua để chất chồng lên đầu óc ta trong vài năm tháng thanh xuân này? Bước khỏi cánh cửa bao bọc của ấu thơ, va chạm với bao sự thực khốc liệt của cuộc đời, ấy vậy mà ta chỉ như một kẻ ngơ ngác không hiểu ngôn ngữ, và "chẳng làm gì được hơn cây cọc gỗ trang trí sân khấu cho một vở kịch nước ngoài. Những tấn trò đời diễn ra trước mắt, tôi hoàn toàn không hiểu tí gì. Ngoài nỗi đau. Hay vì thế mà lại càng khó chịu đựng hơn." (- Đỏ)

Nhận định:

"Ngay ở tác phẩm đầu tiên này, Nguyễn Dương Quỳnh đã là một nhà văn đúng nghĩa, gây ám ảnh với những ý nghĩ sâu sắc một cách nhẹ nhàng, và nhất là với một màu đỏ buồn bã kỳ lạ, hiếm thấy."

- Nhị Linh

***

Tác giả:

Nguyễn Dương Quỳnh (tên thật: Nguyễn Dương Quỳnh Anh) sinh năm 1990, quê gốc tại Núi Thành, Quảng Nam. Năm nay mới hơn hai mươi tuổi, và có lẽ không ở cái tuổi ấy, người ta không thể viết về thanh xuân với nỗi buồn dị thường và đẹp đẽ đến vậy.

Tốt nghiệp cử nhân Product Design tại Đại học Kỹ thuật Nanyang (Nanyang Technological University, Singapore).

Hiện đang công tác tại Đại học Bách khoa TP HCM.

Là fan hâm mộ của game Final Fantasy, Touhou Project, Nightwish và Hideaki Sorachi.

***

Trích đoạn:

Khi tôi hai mươi mốt tuổi, tôi đã từng sống ở một gác trọ nhỏ tí, trong một căn nhà nhỏ tí, giữa một con hẻm toàn là người Hoa. Nói cho có vẻ giang hồ phóng khoáng, thì sóng gió phương nào đã đánh dạt tuổi hai mươi mốt của tôi lên bãi biển không người rồi rút đi mất, để tôi ngơ ngác giữa một đất trời vắng lặng.

Còn nói thật, là bởi vì tôi không tìm được chỗ thuê nào rẻ hơn nữa, nên mới phải lang thang nơi con hẻm tối tăm này.

[...]

... Phòng bên vẫn im ắng. Tôi chập chờn ngủ mê, để đến khuya lắm đêm đó, lại bị đánh thức bởi tiếng ai thầm thì ngoài hành lang...

Tôi mở mắt, vẫn còn bất động một lúc trên sàn nhà. Chưa muốn ngồi dậy, tuy chẳng làm gì mà mệt bại người. Nhưng tiếng nói khe khẽ kia khiến tôi tỉnh hẳn, tỉnh một cách quái lạ. Ai đó đang thì thầm bằng thứ tiếng tôi không hiểu. Nói nhỏ lắm, kỳ dị sao tôi lại nghe. Tiếng Trung Quốc. Tôi cắn môi và thấy mình chực khóc. Vì tiếng nói ấy dịu dàng quá, thực buồn sao nó không dành cho tôi.

Ai đó vẫn cứ thầm thì ngoài hành lang. Hình như đã khuya lắm. Tôi không nghe mùi hương, không nghe âm vọng nào. Thời gian ngưng tụ. Vào những đêm khuya khoắt thế này, không gian cứ như trôi tuột vào một cõi nào khác...

Hé mở cửa phòng, tôi thấy, lại người đàn ông Trung Hoa ấy ngồi trên hành lang. Một mảnh nhỏ hình chữ nhật lắp kiếng trên mái ngói rọi ánh trăng xuống sàn nhà. Ông ta ngồi đó. Và thì thầm, những lời thì thầm lẫn tiếng cười khẽ, nghe lao xao như gió đêm thổi qua cỏ khô. Thì thầm với một đứa trẻ nào đó trong vòng tay mình. Một đứa trẻ thật bé, ‘bé như cái kẹo'. Đứa trẻ bí ẩn của căn phòng bên cạnh.

Cuộc đối thoại ấy tôi không hiểu được một chữ, chỉ nghe được giai điệu. Mềm mại và lặng lẽ. Mềm mại và lặng lẽ như ánh trăng rơi trên da thịt đứa bé. Trắng tựa một giấc mộng. Tôi chẳng nhìn được rõ mặt, chỉ thấy bàn tay nhỏ bé lùa trong mái tóc hơi dài của người cha trẻ. Đứa bé đang nói gì đó rất nhanh bằng tiếng Trung. Cuộc đối thoại cứ tiếp diễn thế mà tôi chẳng thể nào hiểu được.

Nhìn thấy họ qua khe cửa hẹp, nghe tiếng họ nói trong đêm, ngày hôm ấy và mãi sau này, tôi không thể không cảm thấy mình đang trộm mắt nhìn vào một cõi không dành cho mình.

[...]

Đêm ấy tôi hai mươi mốt tuổi, và tự nhiên hiểu được một điều đơn giản. Khi đã ném một hòn sỏi xuống mặt hồ, dù nhỏ bé đến đâu, thì nước hồ chẳng bao giờ bằng lặng trở lại. Khi đã vô tình hay hữu ý, tạo chút xao động trong thế giới nhỏ bé này, thì cũng không thể trông mong gì mọi thứ sẽ biến mất.

...

Mời bạn đón đọc.

Lời giới thiệu về Nguyễn Dương Quỳnh thật vắn tắt: Sinh năm 1990, quê gốc tại Núi Thành, Quảng Nam. Tốt nghiệp cử nhân Product Design tại Đại học Kỹ thuật Nanyang, Singapore. Hiện đang công tác tại Đại học Bách khoa TP.HCM. Là fan hâm mộ của game Final Fantasy, Touhou Project... phía dưới một tấm ảnh chân dung chụp một cô gái trẻ mặt bầu bầu, tóc dài, miệng cười tươi tươi khoe răng khểnh khểnh, ăn vận đơn giản giữa bãi cỏ xanh um. Nguyễn Dương Quỳnh ngoài nét phúc hậu và thông minh ra, khuôn mặt cô giống những cô gái đến từ miền Trung khác, không có vẻ gì đặc biệt, và cũng chẳng báo hiệu một tài năng văn chương nào đó trú ẩn phía bên trong.

Nhưng... đừng nhìn mặt mà bắt hình dong!

Đỏ là tập truyện vừa đầu tay của Quỳnh. Hành văn khá phóng khoáng nhưng cũng kèm theo cách dùng từ dễ dãi của người mới vào nghề. Truyện Quỳnh viết, là những điều xung quanh đang diễn ra trong cuộc sống của một cô gái trẻ trú ẩn nơi thành thị vẫn mang gốc gác ngây thơ làng quê. Nhưng khác một điều là cô không viết ra những điều mình nhìn, nghe thấy, mà chọn kiểu "tôi đang cảm thấy". Điều đó trở thành một điểm thuyết phục cho ai muốn đọc Đỏ dù chúng là những "ngôn từ bị xé nát, những gì mình nói ra không phải những gì mình nghĩ, cứ biết là có gì đó ta phải nói cho nhau, thế mà không thể nói được. Lúc cần nói ngắn thì lại dài quá. Lúc cần phải giải thích thì không làm sao cho xuôi". (Kết, tr.83)

Nguyễn Dương Quỳnh viết truyện bằng cảm giác, qua các xung năng đan cài va đập vào tai nghe, mắt thấy, mũi ngửi, da cảm nhận... của mình. Vì thế, mọi tiếng động, hình ảnh, hương vị, bề mặt của các sự vật hiện tượng cũng như con người đi qua sự thanh lọc của Quỳnh trở thành một thứ trong suốt, bàng bạc, khó gây ấn tượng mà vẫn mang lại một thứ vị mùi ngòn ngọt, thanh tân, hồn nhiên của lòng người giữa cuộc đời.

"Đứa trẻ ấy nhìn tôi. Tôi đứng lại trên hành lang, tưởng mình nhìn thấy một ảo giác nào. Nhưng không, đúng là có một đứa bé đang đứng đó, và nó đang nhìn tôi. Tôi chỉ muốn đưa tay mà chạm đến nó, để xem nó có phải hồn ma không, nhưng rồi chỉ đứng lặng lẽ ở đầu cầu thang. Đứa trẻ ấy đứng nhìn tôi. Nó chỉ đội chừng năm sáu tuổi..." (Đỏ, tr.34)

Chưa phải là người biết chọn từ để nói chuẩn xác ra những ý cần giãi bày, cũng không thành thạo tạo ra câu văn êm ấm, ru đắm, khơi gợi niềm yêu thích, nhưng cái sự nhân hậu trong tim người thiếu nữ đã làm nên không khí của câu chuyện. Người đọc khó thể tham dự, nhưng vẫn có thể cảm nhận cùng.

Truyện Quỳnh kể giống với một cô nhỏ thích ghi chép lại những gì đã đến đã đi đã xảy ra hoặc chỉ là trong tưởng tượng trong ký ức mình. Đỏ hay Nước sốt cà chua là những dòng nhật ký dễ thương có màu sắc văn chương. Vừa vặn cho trí não được thư giãn, sưởi ấm đôi chút khi cầm cuốn sách đọc giữa những ngày mưa phùn rét mướt.

Thế cũng đủ cho một khởi đầu tốt của một người muốn đi vào thế giới ngôn từ, và biết đâu...

(Báo thethaovanhoa.vn giới thiệu 20-1-2013)

Nguyễn Quỳnh Trang